انواع روغن جعبه دنده و تفاوت های آن

روغن جعبه دنده (واسکازین)

روغن جعبه دنده، سیال روانکاری است که به منظور کاهش اصطکاک، خنک کاری گرمای تولید شده در هنگام کار، پوشاندن سطوح دندانه ها به منظور کاهش ساییدگی و جلوگیری از زنگ زدن در جعبه دنده استفاده می­شود.

خواص زیر در عملکرد واسکازین جعبه دنده بسیار مهم است:

• ویسکوزیته مناسب
• توانایی مقاومت در برابر فشار زیاد
• مقاومت در مقابل دما و اکسیداسیون
• قابلیت سازگاری با  کاسه نمد ها و سیل ها

انواع واسکازین

واسکازین حاوی ضد زنگ

این واسکازین بر پایه مواد معدنی تشکیل شده است. و حاوی مواد ضد زنگ است. ویسکوزیته روغن R&O مطابق با سیستم درجه بندی ایزو بین 32 تا 320 است.

واسکازین ترکیبی

این واسکازین بر پایه مواد معدنی تشکیل شده است. این واسکازین حاوی مواد ضد زنگ، 10 درصد چربی بیشتر برای روانکاری بهتر است. واسکازین ترکیبی اساسا برای دنده حلزونی استفاده می شود. ویسکوزیته آن براساس سیستم درجه بندی ایزو بین 460 تا 1000 است.

واسکازین فشار پذیر (EP)

این واسکازین ممکن است بر اساس مواد معدنی یا غیر معدنی باشد. این واسکازین شامل مواد افزودنی برای کار در فشار بالا، ضد زنگ، ضد کف و حباب شدن است. ویسکوزیته آن براساس سیستم درجه بندی ایزو بین 68 تا 1500 است.

حاوی مواد غیر معدنی

این واسکازین ممکن است بر پایه مواد پلی آلفائفین (PAO)، روغن استر یا پلی گلیکول باشد. این واسکازین ممکن است حاوی مواد فشار بالا، ضد زنگ و اکسیداسیون، ضد کف و حباب باشد. ویسکوزیته آن براساس سیستم درجه بندی ایزو بین 32 تا 6800 است.

این روغن برای کار در شرایط سخت زیر توصیه می­شود: دمای خیلی پایین یا خیلی بالا، فشار بالا

 

ویسکوزیته واسکازین

ویسکوزیته پایین برای موارد زیر مناسب است:

سرعت بالا، بارگذاری کم با دندانه های مناسب. ویسکوزیته پایین لایه نازکی از روغن را تشکیل داده، اصطکاک را کم می کند(بازده مکانیکی افزایش می­یابد)، و شرایط خنک کاری را بهبود می بخشد.

ویسکوزیته بالا برای موار زیر مناسب است:

سرعت کم، در بارگذاری با نیروی بالا در سطوح سخت دندانه­ها. روغن با ویسکوزیته بالا لایه ضخیمی از روغن را تشکیل می دهد.

ویسکوزیته واسکازین وابسته به دماست، به همین دلیل انتخاب روغن برای یک گیربکس خاص باید برای محدوده دمایی کار گیربکس مناسب باشد.

حد دمای پایین واسکازین 5 درجه سانتیگراد است که از نقطه ریزش بیشتر است (کمترین دمایی که روغن در حالت سیال قرار دارد).

روغن های معدنی دارای نقطه ریزش پایینی هستند (حدود 7- درجه سانتی­گراد). نقطه ریزش روغن های غیر معدنی ممکن است به 46- درجه سانتی­گراد هم برسد.

ممکن است دما در دنده های معمولی حدود 54 درجه سانتی­گراد و در دنده­های حلزونی تا 93 درجه سانتی گراد هم برسد.

 

درجه بندی SAE واسکازین بر حسب ویسکوزیته

طبق این درجه بندی تمامی روغن­ها در دو کلاس قرار می­گیرند: یک درجه ای و چند درجه ای

واسکازین یک درجه­ای

این واسکازین­ها با یک عدد مشخص می­شوند (70،90،140،250 و...). این عدد یک سطح از ویسکوزیته را در دمای مشخص نشان می­دهد. عدد های بالاتر، یعنی روغن ویسکوزیته بالاتری دارد. ویسکوزیته روغن فقط با یک عدد و بدون حروف در دمای 100 درجه سانتی­گراد مشخص می­شود (SAE80, SAE90,SAE140).  این واسکازین برای کار در دمای بالا مناسب است.

ویسکوزیته واسکازین که با یک عدد و یک حرف (W) نشان داده شده است، ویسکوزیته در دمای 18- درجه سانتی­گراد را مشخص می­کند. حرف W به معنی زمستان است و این درجه­ها برای کار در دمای پایین مناسب هستند.

واسکازین چند درجه ای

ویسکوزیته واسکازین­ها ممکن است با افزودنی­های پلیمری تثبیت شود (برای بهبود ویسکوزیته). ویسکوزیته برخی واسکازین­ها در هر دو دمای بالا و پایین مشخص است. این واسکازین ها چند درجه ای نامیده می­شوند و با دو عدد و حرف W نشان داده می­شوند (SAE 75W-90, SAE80W-90, SAE85W-140). اولین شماره ویسکوزیته روغن در دمای سرد و دومین شماره ویسکوزیته روغن در دمای بالا است.

واسکازین های چند درجه­ای در محدوده دمایی گسترده­ای قابل استفاده است.

شرکت سبزکوش نگین

بهترین واسکازین برای جعبه دنده دستگاه­های سبزکوش نگین (گیربکس تراکتورهای Cromo K40, Invictus K400، گیربکس تیلرها و...) در شرایط آب و هوایی ایران، واسکازین SAE80W-90 می­باشد.

دستگاه چندکاره، علفتراش یا حاشیه‌زن؟! هد نخ یا تیغه؟! فرمان حلقه‎‌ای یا دوچرخه‌ای؟! کدام انتخاب صحیح است؟ - بخش دوم

دستگاه چندکاره، علفتراش یا حاشیه‌زن؟! هد نخ یا تیغه؟! فرمان حلقه‎‌ای یا دوچرخه‌ای؟! کدام انتخاب صحیح است؟ - بخش دوم

قدرت و راحتی در اجرای عملیات

دستگاه‌ علفتراش توان بالاتری در مقایسه با چمن‌زن و حاشیه‌زن دارد بنابراین به راحتی می‌تواند توده‌های بلند و متراکم علف‌های هرز را کوتاه کند. همچنین به راحتی می‌توان محل‌هایی را که در دسترس نیستند علفتراشی کرد. به هر حال، اغلب دستگاه‌های علفتراش وزن سنگینی هم دارند و در سطح وسیع موجب خستگی اپراتور می‌شوند. دستگاه علفتراش مجهز به شافت مستقیم برای کار طولانی مدت مناسب‌تر است و سیستم‌های لرزشگیر دستگاه با کاهش نیروی وارده به اپراتور خستگی را کاهش می‌دهند. استفاده از بند حمایل نیز به کنترل بهتر دستگاه و سبک‌تر شدن بار آن کمک می‌کند. اگر به طور مداوم باید علفتراشی کنید و کاربر حرفه‌ای هستید بهتر است دستگاه علفتراش نوع پشتی را برای کار انتخاب کنید.

 

 

سطح ایمنی و تجهیزات دستگاه

دستگاه‌های علفتراش بسیار پر قدرت هستند و اگر نکات ایمنی را رعایت نکنید با خطرات زیادی مواجه خواهید شد. هرگز از دستگاه فاقد بند حمایل استفاده نکنید و به یاد داشته باشید که دستگاه باید از محل فرمان یا دسته (حلقه‌ای یا دو چرخه‎‌ای) در دست گرفته شود. فرمان یا دسته امکان کنترل و هدایت دستگاه را برای شما فراهم می‌کند و نیز به عنوان مانعی که از بروز بسیاری آسیب‌ها پیش‌گیری می‌کند نباید از دستانتان رها شود. در حین کار همیشه از محافظ صورت و عینک ایمنی استفاده نمایید، چرا که چرخش تیغه با دور بالا می‌تواند اجسام مختلفی که با تیغه برخورد می‌کنند را به سمت شما پرتاب نماید. و همیشه مراقب افرادی که در اطرافتان هستند باشید که در فاصله ایمن از شما و دستگاه مستقر شده باشند.

 

پارامترهای شناختی مهم در انتخاب دستگاه‌های علفزن

 

توان موتور: هر چه توان موتور بیشتر باشد، در واقع موتور قوی‌تری برای دستگاه تعبیه شده است. توان بیشتر برای دستگاه به این معنی است که اپراتور قادر به استفاده از هدهای سنگین‌تری مانند هد کولتیواتوری است.

موتورهای دو زمانه: استفاده از موتورهای دو زمانه سه مزیت عمده را در دستگاه‌های علفزن به وجود می‌آورد:

1-      موتورهای دو زمانه از سوپاپ استفاده نمی‌کنند که موجب ساده‌تر شدن ساختار این موتورها و کاهش وزن آنها می‌شود.

2-     در موتورهای دو زمانه در هر بار چرخش میل‌لنگ، یک مرحله احتراق اجرا می‌شود که این موضوع سبب افزایش قابل توجه توان موتور می‌شود. در حالی که در موتورهای چهارزمانه با هر دو بار چرخش میل‌لنگ، یک مرحله احتراق انجام می‌شود.

3-    موتورهای دو زمانه می‌توانند در هر جهتی کار کنند بنابراین برای دستگاه‌های علفزن کارآمد خواهند بود. اما موتورهای چهارزمانه استاندارد ممکن است به واسطه جریان روغنی که در آن‌ها وجود دارد، تا زمانی که در جهت مناسب قرار نگرفته‌اند، به درستی کار نکنند.

شافت خمیده: دستگاه مجهز به شافت خمیده سبکتر است و استفاده از آن آسان‌تر است. این مدل از دستگاه‌ها مخصوص چمن‌زنی و علف‌زنی طراحی شده‌اند و برای استفاده در باغچه ایده‌آل هستند.

شافت مستقیم: دستگاه‌های مجهز به شاخت مستقیم برای کارهای وسیع و طولانی مدت پیشنهاد می‌شوند و موتورهای قوی‌تری دارند.

فرمان یا دسته: دستگاه‌های علفتراش مجهز به دو نوع فرمان شامل فرمان حلقه‌ای و فرمان دو چرخه‌ای هستند.

• فرمان یا دسته حلقه‌ای: این نوع فرمان مناسب برای کار در محیط‌های کوچک و محدود و مکان‌هایی است که نیاز به دقت بیشتر دارند.
• فرمان یا دسته دو چرخه‌ای: این نوع فرمان برای عملیات‌های وسیع بسیار مناسب است زیرا گردش نرم‌تری برای علفزنی فراهم می‌کند. همچنین برای نصب تیغه فلزی به شافت مناسب است.

 

مجموعه هد: امروزه برای کارهای مختلف انواع هد برش علف و چوب و حتی هد کولتیواتوری برای همزدن خاک وجود دارند و هر روزه بر تنوع کارهایی که می‌توان با این دستگاه‌ها انجام داد افزوده می‌شود.

نخ علفزن: انواع نخ علفزن مناسب برای شرایط کاری مختلف و انواع گیاهان و علف‌های هرز وجود دارد. طراحی نخ‌های علفزن در حال پیچیده‌تر شدن است و انواع نخ‌های جدیدی که به بازار معرفی می‌شوند در مواردی قابل مقایسه با تیغه‌ها در برش پاجوش‌ها نیز هستند با این مزیت که به دلیل انعطاف نخ، مشکلات استفاده از تیغه‌ها را نیز ندارند.

موثرترین ناحیه برش نخ علفزن در تصویر نشان داده شده است.

 

گردش نخ علفزن در دور بالا در حدود 6000 دور در دقیقه منجر به برش مناسب می‌شود به یاد داشته باشید که سرعت گردش کمتر از 4800 دور در دقیقه سبب افت کیفیت برش خواهد شد. به خصوص در انواع هدنخ اتوماتیک سرعت گردش پایین مانع از آزاد شدن طول مناسب نخ برای برش حجم علف می‌شود.

 

تیغه‌های فلزی: این تیغه‌ها در انواع مختلف برای انجام سنگین‌ترین عملیات‌های علفزنی استفاده می‌شوند.

استفاده از تیغه تیز: هر زمان که تیغه کند شد یا باید تیز شود یا باید تعویض شود. تیز کردن باید با ابزار و به روش صحیح انجام شود. برای مثال در تصویر توجه کنید، شعاع انحنای لازم مابین دو دندانه تیغه نشان داده شده است، تیز کردن تیغه نباید به صورتی باشد که این انحنا از بین رود. اگر در تیز کردن تیغه مهارت ندارید از تیز کردن آن صرف نظر کنید و تیغه را تعویض نمایید. تیز کردن دستی تیغه منجر به ایجاد دندانه‌های برش غیر متعادل خواهد شد و در نتیجه لرزش در زمان کار بالا می‌رود که خرابی سریع‌تر دستگاه را به دنبال خواهد داشت.

 

انواع تیغه‌ها را می‌توان روی دستگاه‎‌های علفتراش نصب کرد و توده‌های مختلف گیاهان را برید. دستگاه‌های علفزن به طور عمومی دوام بالایی دارند و اگر به طور مرتب سرویس و نگهداری شوند قابل اطمینان هستند. اما عمر تیغه‌ها وابسته به میزان استفاده از تیغه و شرایط کاری آن است. برای مثال، اگر تیغه در مجاور اجسام سخت نظیر سنگ کار کند و یا برای برش شاخه‌ها و ساقه‌های سخت استفاده شود باید روزانه تیغه را تیز کنید یا در صورت لزوم آن را تعویض نمایید. قبل از هر بار استفاده، باید از تیز بودن تیغه اطمینان حاصل کنید، چرا که کار کردن با تیغه کند می‌تواند منجر به بروز حادثه شود و نیز عمر دستگاه را کاهش می‌دهد. البته تیغه‌های الماسه قابل تیز کردن نیستند و در صورت کند شدن یا ریزش الماسه باید تعویض شوند.

توجه داشته باشید که زمان نصب تیغه‌ی اره‌ای، طرفی که برچسب دارد بالا باشد. اما تیغه‌های سه یا چهار دندانه در هر دو طرف قابل استفاده هستند. به یاد داشته باشید همیشه از تیغه مناسب برای کارتان استفاده کنید.

 

 

تیغه مناسب بر اساس موضع استفاده